ĐƯỜNG XƯA LỐI CŨ

Nguyễn Đình Cường

Restaurant Canton là cả một trời kỷ niêm của sinh viên Mít Laval. Quán nằm ở từng trệt của tòa nhà ba tầng, số 617, rue Saint-Vallier Est, quartier Saint-Rock. Từ đại học Laval, lấy Grande-Allée Est xuống phố, sau lấy Avenue Honoré Mercier, Côte D’Abraham, De La Couronne, Saint-Vallier Est là đến quán Canton.

Quán Canton (Source : lechinois.ca)

Dựng lên từ năm 1955, Canton đã từng đón tiếp những người sinh viên xa nhà thèm những món cơm tàu Á-Đông. Cơm tào ở restaurant Canton, khác với cơm tàu ở restaurant Village Chinois ở Place Laurier Ste-Foy nhiều. Canton có cái gout Quảng Đông authentique hơn một tí. Còn restaurant Village Chinois, thì gout canadien, nhất là món sườn sauce rouge ngọt lờ. Ăn sườn mà tưởng như ăn chè. Món sườn mặn đở hơn một tí. Món ở Village Chinois nặng nề lắm.

Nghĩa là Village Chinois thì ví như Thúy Vân, mà Canton thì ví như Thúy Kiều..

Vân xem trang trọng khác vời,

Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang…

Kiều càng sắc sảo, mặn mà,

So bề tài, sắc, lại là phần hơn.

Sinh viên trẻ, trai cũng như gái, khi nào chán cơm Pollack hay bếp núc Lacerte, mà cuối tuần được các bác đàn anh đàn chị, cho đ ixe chung, xuống downtown Québec để ăn cơm Tàu Canton và xem cinéma Odéon (boulevard Charest Est) thì thật là « tuyệt cú mèo » và « sướng rên mé đìu hiu » (văn Duyên Anh của những năm 68).

Tuổi trẻ, những sorties nho nhỏ ấy là cả một niềm hạnh phúc vô biên.

Ngày thường, cơm Pollack, thật là chán nản không thể tưởng tượng nổi, hết cuisse de poulet lại đến Fish&Chips, hết hot hamburger lại đến hot chicken. Buồn hơn nữa, là những năm đầu đại học, 71, 72, những chàng Vô Kỵ Parent, Moraud, Lemieux, nhìn đi nhìn lại cũng chỉ thấy riêng mình ở tửu lầu Pollack, những tỷ muội Nga Mi Lacerte không thấy một bóng hình nào cả. Các hiệp nữ đang diện bích để tập Yoga thần công, để như cây Quỳnh, cây Giao..

Anh như cây Tùng cây Bách, em như Thố Ti Hoa

(Truyện Quỳnh Giao của lứa tuổi 18).

Cái ăn Pollack đã chán, cái nhìn cũng không, Tiêu Lang thì đây mà nàng Lộng Ngọc ở nơi đâu »…Chu Chỉ cô nương cũng không, Triệu Minh Quận Chúa cũng không, Hân Ly biểu muội cũng không, ngay cả Tiểu Siêu cũng không nốt….

Năm đầu đại học, còn bỡ ngỡ, xuống Montréal, là cả một sự phiêu lưu của những con dế mèn Laval.

Ở xứ Mộng Lệ An thơ mộng, những năm 71-72, có hai quán ăn Mít, một tên Việt-Nam, một tên Văn-Lang. Cả hai quán, đều nằm trên đường Bleury góc De Maisonneuve. Ăn được một bát phở ở quán Việt-Nam, những con dế mèn dại khờ Laval, cho là một khám phá mới, mặc dù nước phở lạt ơi là lạt Chán như nước ốc ao bèo. Nhưng có còn hơ không.

Phiêu lưu thêm một tí, là đến phố Tàu, có tiệm thực phẩm Leong Jung, restaurant Tai Sun (bây giờ là Keung Kee) và restaurant Sun Kuo Min (bây giờ là Buffet Jade), cả ba nằm trên đường La Gauchetière. Tiệm thực phẩn Leong Jung là đất Hứa, mỗi lần dân Québec lên Montréal, là tha hồ mua gạo, mì gói, nước mắm, nấm etc… Tai Sun là một quán favorite của Mít Montréal. Quán ăn ngon hơn và waiters « friendly ». Waiters ở Sun Kuo Min nỗi iếng là hổn. Vụt bát dĩa lia lịa trên bàn như muốn đuổi khách.

Táo bạo hơn một tí, đi ăn cháo vào lúc khuya, khoảng một, hai giờ sang, ở quán Hee Lum Mon trên đường St-Urbain, thật là thần tiên không chứng....

Không hiểu tại sao, hồi ấy, mỗi lần ăn cháo ở Hee Lum Mon lại nhớ đến những quán ăn ở Sàigòn, nhớ nhưng nga2y taứng trung học thuở nào...

...Nhớ đến món miến lươn ngõ Phan Đình Phùng, gần nhà vũ sư Ánh Tuyết (mẹ của ca sĩ Nguyễn Hưng – Paris By Night)...

...Nhớ đến những quán ăn ở khu Nguyễn THiện Thuật, hay ăn buổi tối của những người bạn cũ Nguyễn Trãi, nhóm nhạc trẻ không tên, Chấn (lead), Cường (accord), Lý Minh (Bass), Thành Mập (Trống), lúc tan buổi học với Nhạc sĩ Nguyễn Can...

...Nhớ đến xe bánh ướt chả lụa với nước mắm cay, trước cửa trường Thượng Hiền (Phan Sào Nam).

...Nhớ đến bò viên Cao Thắng...Sò huyết Chợ Cũ...Bún ốc Ngõ Casino...

...Nhớ đến bánh xếp nước, trên đường Phùng Khắc Khoan (?), gần Hội Việt Mỹ...

...Nhớ đến Hải Ký Mì Gia và chè Hiễn Khánh trên đường Đinh Tiên Hoàng khu Tân Định.

Không hiểu tham ăn quá hay không, ngồi Hee Lum Mon mà chỉ nghĩ đến những người bạn trai thời trung học hay đi ăn tối chung, mà quên khuấy, không nghĩ đến cô bạn gái năm nào. Có lẽ chỉ những lúc nghe nhạc vàng và uống café buổi tối một mình, mới nghĩ đến những sorties của tình học trò...một vài quán café xanh trên đường Phan Đình Phùng, quán kem Hoàng Gia trên đường Tự Do, Cinéma Rex Nguyễn Huệ.

Lâu dần, cũng không còn nhớ nhiều. Nhưng, mỗi lần nhớ lại, cũng thấy bùi ngùi tiếc nhớ. Tiếc nhớ, một quảng đời học trò, tuổi 18, một thời để nhớ để thương.

... Đường xưa lối cũ....